માતાની આદતો બાળકના શારીરિક અને માનસિક વિકાસ પર ઊંડી અસર કરે છે, જાણો કેવી રીતે- Gujarat Post

ઇઝરાયલની તેલ અવીવ યુનિવર્સિટીના સંશોધકોએ બાળકોના શારીરિક અને માનસિક વિકાસ પર માતાની આદતોની અસરનું મૂલ્યાંકન કર્યું. તેઓએ બે થી ત્રણ વર્ષના બાળકોની સૌથી વધુ માતાઓને ત્રણ જૂથોમાં વહેંચી હતી, પ્રથમ જૂથને ફેસબુકનો ઉપયોગ કરવા, બીજાને સામયિકો વાંચવા માટે અને ત્રીજાને સ્માર્ટફોનથી દૂર બાળક સાથે રમવાની સૂચના આપવામાં આવી હતી, દરમિયાન બાળક અને માતા વચ્ચેના સંવાદના ત્રણ પાસાઓ પર ધ્યાન આપવામાં આવ્યું હતું.

વિકાસ પર અંદાજિત અસર

પ્રથમ ભાષાકીય, બીજું વાતચીત, ત્રીજું, માતૃત્વ પ્રતિભાવ એટલે બાળકની જરૂરિયાતો પ્રત્યે માતાનો પ્રતિભાવ. ભાષાકીય પાસું એ છે જ્યાં બાળકોના મૌખિક અને ભાષાકીય જ્ઞાનને વધારવું મહત્વપૂર્ણ છે. વાતચીત પાસું તેમને સંવાદની કળા શીખવીને વધુ સામાજિક બનાવે છે. જ્યારે 'માતૃત્વની જવાબદારી'ની વાત આવે છે ત્યારે બાળકનો સર્વાંગી વિકાસ તેના પર નિર્ભર છે. તેમાં ભાષાકીય, સામાજિક, ભાવનાત્મક અને બૌદ્ધિક વિકાસનો સમાવેશ થાય છે.

મોબાઈલ ધ્યાન ભંગ કરે છે

ડો. કેટી બોરોડકીનના નેતૃત્વમાં આ સંશોધનમાં સ્માર્ટફોનમાં વ્યસ્ત માતાઓ બાળકો સાથે ચાર ગણી ઓછી વાતચીત કરતી જોવા મળી હતી. તેમણે બાળકોના પ્રશ્નોના જવાબ આપવામાં પણ બહુ રસ દાખવ્યો ન હતો. એટલું જ નહીં, તેમણે જે પસંદગીના પ્રશ્નોના જવાબ આપ્યા તે પણ સંતોષકારક જણાયા ન હતા. મેગેઝિન વાંચતી માતાઓની પ્રતિક્રિયા પણ આવી જ હતી. જ્યારે સ્માર્ટફોન છોડીને બાળકો સાથે રમતી માતાઓનું તમામ ધ્યાન તેમના પર કેન્દ્રિત હતું.તે બાળકોની દરેક જરૂરિયાતનો સચોટ પ્રતિસાદ આપતી જોવા મળી હતી.

ફોનનું વ્યસન પિતામાં પણ સારું નથી

બોરોદકિન અનુસાર અભ્યાસ પરથી સ્પષ્ટ થાય છે કે સ્માર્ટફોનની લત માતાઓને બાળકોથી દૂર લઈ રહી છે. તે બાળકોના શારીરિક, માનસિક, સામાજિક અને ભાવનાત્મક વિકાસને અસર કરે છે. તેમણે દાવો કર્યો હતો કે આ અભ્યાસ માતાઓમાં સ્માર્ટફોનના વ્યસનની આડ અસરોને પણ સમજાવી શકે છે. પરંતુ તેના પરિણામો પિતા અને ઘરના વડીલોને પણ લાગુ પડે છે. માતા, પિતા, દાદા દાદી અથવા અન્ય સભ્યોની જેમ સ્માર્ટફોનને વળગી રહેવું બાળકના વિકાસ માટે સારું નથી.

સંબંધો પર અસર

-66% માતા-પિતા તેમના બાળકો સાથે સમય વિતાવતા પણ સ્માર્ટફોનથી અંતર બનાવી શકતા નથી.
-69% લોકોએ કહ્યું કે ફોન પર હોય ત્યારે બાળકોની હિલચાલ ધ્યાનમાં આવતી નથી.
-74% લોકો માનતા હતા કે સ્માર્ટફોનના વધતા વ્યસનને કારણે બાળકો સાથેના તેમના સંબંધો પર અસર થઈ રહી છે.
-75% એ સ્વીકાર્યું કે જ્યારે બાળક ફોનનો ઉપયોગ કરતી વખતે પ્રશ્નો પૂછે ત્યારે તે નારાજ હતો.